negen vragen over beeldschermwerk

 foto: Bakker en Elkhuizen

Negen vragen over de maximale beeldschermwerktijd

1  Waarom een maximaal aantal beeldschermuren per dag?
2  Waar komt die 5 uur vandaan?
3  Gaat het om maximaal 5 uur achtereen, of om maximaal in totaal vijf uur beeldschermwerk verspreid over de dag? En wat als je de ene dag 7 uur beeldschermwerk doet en de volgende dag 1 of 2 uur?
4  Wat verstaan we precies onder ' beeldschermwerktijd' en hoe wordt de beeldschermwerktijd gemeten?
5  Die 5 uur is toch niet reëel? Er zijn functies waar 8 a 9 uur aan het beeldscherm wordt gewerkt. Hoe moet je dat oplossen?
6  Is die 5 uur nu nodig en zaligmakend? Een goede werkplekinrichting is toch veel belangrijker?
7  Gaat dit hele verhaal niet enorm ten koste van de productiviteit?
8  Hoe kan mijn werkgever dit aanpakken?
9  Welke partijen hebben een visie op 'De Vijf Uur' en het terugdringen van langdurig en intensief beeldschermwerk? Wie kunnen we raadplegen?
1. Waarom een maximaal aantal beeldschermuren per dag?
Uit onderzoek van wetenschappers (onder andere TNO-Arbeid) en de Arbeidsinspectie blijkt dat de kans op gezondheidsklachten als RSI-gerelateerde aandoeningen zeer sterk toenemen naarmate het aantal uren beeldschermwerk per dag toeneemt. Dit heeft te maken met de sterk toenemende dynamische en statische arbeidsbelasting (langdurig in eenzelfde houding werken en repeterende bewegingen in een gespannen werkhouding).

2. Waarom hanteert FNV Bondgenoten een maximum van 5 uur?
De 5 uur is gekozen naar aanleiding van het onderzoek naar de stand der wetenschap door TNO Arbeid, voorjaar 2001, en de bestaande wetgeving. TNO Arbeid adviseerde als gezondheidsnorm zelfs maximaal 4 uur beeldschermwerk per dag! Dat lijkt ons nu niet haalbaar. In de toelichting op de Arbowet staat als richtlijn maximaal 5 a 6 uur, met na elke 2 uur pauze, of ander werk. Vijf uur maximaal is dus feitelijk een "haalbaarheidscompromis".
Als je werkt met een 'kale' laptop brengt dit extra gezondheidsrisico's met zich mee. Werken met een 'kale' laptop mag niet meer dan 2 uur per dag! Door gebruik te maken van een aantal aanpassingen bij de laptop zijn deze extra gezondheidsrisico's vrij eenvoudig te verhelpen.

3. Vijf uur achter elkaar?
Gaat het om maximaal 5 uur achtereen, of om maximaal in totaal vijf uur beeldschermwerk verspreid over de dag? En wat als je de ene dag 7 uur beeldschermwerk doet en de volgende dag 1 of 2 uur?
Het gaat om de totale beeldschermwerktijd van maximaal 5 uur per dag. In principe tellen alle beeldschermminuten en kwartieren mee, of deze nu in blokken van 2 uur (maximum volgens de wet, daarna 10 minuten pauze of iets anders), of in korte stukken van bijvoorbeeld halve uren worden gemaakt. Kortere blokken beeldschermwerk (onderbroken door (min-)pauzes of andere niet-burowerkzaamheden) is beter.
Ook op die ene dag van 7 uur moet het aantal beeldschermwerk-uren naar de vijf uur. Dat kan door enkele van de beeldscherm-gebonden taken van die ene dag van 7 uur op de volgende dag te plannen.

4. Wat verstaan we onder beeldschermwerktijd en hoe wordt de beeldschermwerktijd gemeten? Als definitie voor beeldschermwerk is gekozen voor 'Tikken, Klikken en Kijken' . Dat wil zeggen dat als de medewerker op het toetsenbord bezig is, met de muis in de weer is, is of naar het beeldscherm kijkt, er in alle gevallen sprake is van beeldschermwerk.
Om te meten hoeveel tijd een medewerker beeldschermwerk doet is door TNO arbeid onderzoek uitgevoerd. In dat onderzoek is met de stopwatch bij 99 medewerkers gemeten hoeveel tijd een medewerker op een werkdag bezig is met Tikken, Klikken en Kijken.
Op diezelfde dag heeft de medewerker via een vragenlijst moeten aangeven hoeveel tijd hij denkt bezig te zijn geweest met beeldschermwerk (= subjectieve meting). Tenslotte heeft gedurende de werkdag het pauze softwareprogramma Workpace gedraaid.
De onderzoeksresultaten zijn te lezen in het onderzoek van TNO Arbeid naar het aantal uur beeldscherm (pdf-dokument 347 KB)

5. Maximaal vijf uur niet reëel?
Die 5 uur is toch niet reëel? Er zijn functies waar 8 a 9 uur aan het beeldscherm wordt gewerkt. Hoe moet je dat oplossen? Een medewerker zal nooit zijn volledige werkdag achter het beeldscherm werken. Om te beginnen moet iedere beeldschermmedewerker na 2 uur werken minimaal 10 minuten wat anders doen of als dat niet mogelijk is een pauze nemen.
Tevens heeft iedere medewerker als vanzelf een aantal momenten op een dag dat hij niet met het beeldscherm bezig is. Dat varieert van een bezoek aan het toilet en het pakken van een kop koffie tot het informeel praten met een collega.
Bij een werkdag van 8 uur verwachten wij dat er door deze situaties minimaal 10% van de werktijd geen beeldschermwerk plaats vindt. Als een medewerker dan nog steeds structureel boven de 5 uur zit, heeft hij blijkbaar een functie, waarbij vrijwel alles zich via het beeldscherm afspeelt.
Oplossingen zijn er dan op 2 manieren te weten:
Verbreed de functie zodat er iedere dag meer taken zijn die niet beeldschermgebonden zijn.
Bijvoorbeeld door het verdelen van voorbereidende, controlerende of organiserende taken over de medewerkers die met name beeldschermgebonden taken hebben.
Zorg dat de een aantal taken die nu beeldschermgebonden zijn voortaan niet meer via het beeldscherm plaats vinden. Bijvoorbeeld door mails eerst te printen en dan vanaf het papier te lezen in plaats vanaf het beeldscherm.

6. Een goede werkplekinrichting is toch veel belangrijker?
De kans op gezondheidsklachten wordt inderdaad niet alleen bepaald door langdurig beeldschermwerk, maar bijvoorbeeld ook door de mate waarin de werkplek ergonomisch juist is ingericht, er sprake is
van hoge werkdruk en mogelijkheden om zelf invloed te hebben op het werkaanbod, de eigen werkhouding, de werkinhoud en de mogelijkheden om tussen het werk door te 'bewegen'. Uit onderzoek bij de banken blijkt dat het aantal uren beeldschermwerk de meest bepalende factor is voor het ontstaan van RSI-klachten. Daarom is het van belang om met name deze factor aan te pakken. Een medewerker die 7 uur per dag beeldschermwerk doet heeft ruim 3x zo veel kans op RSI-klachten dan een medewerker die minder dan 3 uur per dag beeldschermwerk doet.

7. Gaat dit hele verhaal niet enorm ten koste van de productiviteit?
Nee, integendeel zelfs! Er zijn een aantal positieve inverdien-effecten te verwachten. Uit onderzoek blijkt dat de productie op de beeldschermwerkplek hoger is in situaties waar regelmatig een pauze wordt genomen, dan op werkplekken waar men achter elkaar door werkt. Dat weet je zelf ook wel: gewoon steeds suffer doorgaan, lijkt wel te werken, maar is het niet: beter een frisse neus halen en er dan weer stevig tegenaan gaan! Ook een meer gevarieerde taakinhoud kan leiden tot een hoge(re) productiviteit (minder fouten, minder arbeidsverzuim, etcetera.).
De behandeling van RSI-klachten en -aandoeningen door (para)-medici en de uitstroom van mensen met RSI naar de Arbeidsongeschiktheidsfondsen (de WAO en/of die van je werkgever) kosten nu enorm veel geld. De doelstelling met deze en andere preventieve maatregelen is deze kosten te beperken.

8. Hoe kan mijn werkgever dit aanpakken?
In de eerste plaats door te inventariseren in welke functie-groepen doorgaans meer dan die 5 uur aan het beeldscherm wordt gewerkt. Vervolgens door in overleg met de leidinggevenden, de werknemers (vertegenwoordiging, dus OR of PVT) en deskundigen (de Arbeids- en Organisatiespecialist van de arbodienst bijvoorbeeld) te zoeken naar oplossingsrichtingen, hiervoor een plan op te stellen en een draaiboek om het plan in te voeren te ontwikkelen. Het ligt voor de hand om een faseplan op te stellen en functiegroepen waarin nu al extreem veel beeldschermwerk zit (meer dan 7 uur per dag!) prioriteit te geven. Het verdient aanbeveling ook tussentijdse meetbare doelen te stellen, bijvoorbeeld binnen 12 maanden alle functies terug naar maximaal 6 uur per dag. Aan te raden is te kijken of de 'tijdsslag' (naar die vijf uur) te combineren is met andere maatregelen die ook noodzakelijk zijn (zie onder punt 6).

9. Wie kunnen we hier nog over  raadplegen?
Neem contact op met De Zitspecialist voor meer informatie.

(bron: fnvbondgenoten)

Actief zitten

Ver voordat artsen, biomechanici, ergonomen en andere deskundigen zich met het zitten gingen bemoeien, had de mens al uitgevonden ‘hoe te zitten’: de squatpositie.

                   

                           

Dit was én is voor minstens de helft van de wereldbevolking nog steeds de manier om te zitten, ontlasten en baren.

Zo gingen ook wij tot ver in de negentiende eeuw nog naar het toilet en zelfs nu, in de 21^ste eeuw vind je her en der in Frankrijk nog toiletten waar je zo moet ontlasten…

Deze natuurlijke houding leent zich echter niet om achter een bureau, in een school- of in een collegebank te zitten. Ook in de auto, trein of vliegtuig is dit niet bepaald handig.

Waarom dan deze inleiding?

Kijk eens goed naar bovenstaand plaatje. Bent u lenig, probeer dan eens zo te zitten… de voeten wel plat op de grond. Lukt dat niet, doe het dan geleund tegen een gladde deur of kast. Wat u in ieder geval zult merken is dat uw rug van bekken tot schouders bol wordt en misschien ook dat uw bekken achterover kantelt. Ga vervolgens op een willekeurige bureau- of eetkamerstoel zitten en probeer daarin met een bolle rug te zitten. Dat voelt niet prettig, bijvoorbeeld niet in de maag- en/of buikstreek, en dus gaat u automatisch rechtop zitten. Zo wordt het u ook aangeleerd en zo lijkt het logisch. Alleen . . . u houdt ook dat niet vol. Dus zoekt u een lendensteun; die uiteindelijk ook niet bevalt.

Wat is nu het probleem? Waarom lukt de ‘squathouding’ niet in een stoel? Simpel: de squathouding is gekoppeld aan een achterover gekanteld bekken. Het ‘keurig’ rechtop zitten daarentegen aan een voorover gekanteld bekken. Hoe moet je dan zitten? Het antwoord is eigenlijk eenvoudig. Net zo als staan ‘bewegen op de plaats’ is, geldt dit uiteindelijk ook voor zitten:

actief zitten.

Actief zitten is ongesteund zitten op een stoel (kruk) die ‘het bekken stabiliseert’. Dat kán dus niet meer kantelen. De spieren van bekken naar rug, respectievelijk van bekken naar borst, zijn in balans, wat zorgt voor een goede doorbloeding en ook het ademen wordt niet belemmerd. Kijk voor actief zitten op www.mijnhippie.nl

Te lang zitten zorgt voor een korter leven

2 september 2010 - Bent u dagelijks aan uw bureau gekluisterd voor uw werk, dan weet u vast wel dat dit niet erg gezond is. Maar wist u ook dat als mensen meer dan zes uur per dag zitten, zij eerder sterven dan mensen die minder dan drie uur per dag zittend doorbrengen? Dit blijkt uit Amerikaans onderzoek.

U hoort het vast vaker: meer bewegen is goed voor de gezondheid. Arboprofessionals proberen werknemers altijd te motiveren om meer aan beweging te doen. De hele dag achter uw bureau zitten in dezelfde houding is voor niemand goed. Dit is nu onderstreept door een Amerikaans onderzoek. Langer dan zes uur per dag zitten, verkort de levensverwachting, is één van de conclusies uit dit onderzoek. Probeer daarom ook regelmatig te bewegen. Loop een rondje door uw bedrijf, haal koffie of beter nog: ga tussen de middag even sporten.

Onderzoek duurde 14 jaar !
Het Amerikaanse onderzoek is groots aangepakt. Na een studie van 14 jaar zijn de gegevens van 53.440 Amerikaanse mannen en 69.776 vrouwen in de leeftijdscategorie 50 tot en met 74 jaar geanalyseerd. Er werd gekeken naar beweeg- en zitgedrag op een gemiddelde dag en of de ondervraagden rookten. Ook de lengte en het gewicht van de deelnemers speelden een rol. Verder bleek uit dit onderzoek dat de kans op kanker en hartaandoeningen toeneemt bij te lang zitten.
Bron:Officerendement

Nederlanders zitten graag stil

Vooral jongeren zitten graag stil. Op een school- of werkdag zitten of liggen jongeren zo’n 55% van de dag stil (8 uur). En dan is het gemiddeld 9,5 uur in bed liggen niet meegerekend. Op een vrije dag zitten of liggen jongeren gemiddeld 32% van hun tijd. Volgens de nieuwe norm van TNO zou dat maximaal 2 uur mogen zijn.
Ook volwassen zitten of liggen te lang stil (38% van hun tijd op een werkdag en 25% van hun tijd op een vrije dag; beiden exclusief slaaptijd), maar voor hen is nog geen norm bepaald. Deze cijfers zijn te vinden in het in juli verschenen onderzoeksrapport “Bewegen in Nederland 2000-2010”.
Sedentair gedrag verhoogt het risico op ziekte en sterfte ongeacht de hoeveelheid lichaamsbeweging die iemand heeft. Ook in Groot-Brittannië is aandacht voor sedentair gedrag.
Bron: TNO

Nieuwe balanskruk

Graag laat ik u kennis maken met de nieuwe balanskruk Hippie.
De Hippie heeft een beweeglijk zitvlak. Door een speciaal gewricht kan de zitting alle kanten op draaien en kantelen en moet je dus actief zitten. Het lichaam moet dan steeds opnieuw zonder kracht te gebruiken in balans komen en zich oprichten, hierdoor wordt een goede houding verkregen. Het actief zitten met de Hippie, wordt door ervaren therapeuten en bewegingscoaches van harte aanbevolen.







Enkele voorbeelden waarbij de Hippie nuttig kan zijn:

• De Hippie is uitstekend geschikt voor ruiters, omdat het in balans zitten en het loslaten van de spieren veilig te oefenen is.
• Hardlopers hebben er baat bij, omdat de heupen soepeler worden en de staplengte verbeterd.
• Als je op een (bureau)stoel zit en een bepaalde stijfheid voelt, zal dit door de Hippie afnemen of zelfs verdwijnen.
• Mensen met lichte rugklachten gaan automatisch meer rechtop zitten waarbij de rugspieren getraind worden.
• Bij niet sporten kan alleen het zitten op de Hippie al helpen bij het verkrijgen van een goede houding.

Het is een nuttige aanvulling op de training voor alle sporters die laterale bewegingen maken. Klik hier om naar de site te gaan.

Werkgever moet balans werk en privé werknemer ondersteunen

Nederlandse werkgevers raken steeds meer betrokken bij het privéleven van hun werknemers. Bijna twee derde van de werkgevers vindt dat het privéleven van de werknemer te bepalend is voor de arbeidsprestatie om zich er volledig buiten te houden. Bij een derde van de werknemers is de combinatie werk en privé niet in balans; bij ruim 43% wordt die combinatie wel eens te veel. Dat blijkt uit onderzoek van HR-dienstverlener 365 onder 601 werkgevers en 1609 werknemers.

Balans werk en privé
Hoe ouder de werknemer, hoe belangrijker het werk voor hem/haar is, maar ook hoe beter de balans tussen werk en privé is. Vrouwen zijn het vaker dan mannen (helemaal) eens met de stelling dat de combinatie werk-privé wel eens te veel wordt. En jongeren vaker dan ouderen. Een groot deel van de werknemers (63 procent) vindt een betere balans belangrijker dan meer geld voor later.
Werkgevers zijn in meerderheid van mening dat de privésfeer van de werknemers relevant voor hen is. Ruim drie kwart van de werkgevers denkt zelfs te kunnen bijdragen aan een goede balans tussen werk en privé van hun personeel. 

Gespannen door privé of werk
Gespannenheid door het privéleven komt bij een kwart van de werknemers voor, gespannenheid door het werk bij een derde. Ouderen boven de 55 jaar geven meer dan jongeren aan dat zij zich helemaal niet gespannen voelen door hun werk.
In de praktijk gelden er voor werknemers drie belangrijke immateriële drijfveren in het werk die variëren per levensfase: de sociale context waarin men opereert (denk hierbij aan het plezier en de steun die je krijgt van collega’s en leidinggevende); de ontplooiingsmogelijkheden; en het autonoom, ofwel zelfstandig kunnen werken. Gespannenheid op het werk neemt af als je je werk vanuit deze energiebronnen inhoud kunt geven. Het combineren van werk en privé levert dan energie op.
Bron:365

Aan welke normen moet een bureaustoel voldoen?

In mijn praktijk krijg ik vaak de vraag aan welke normen een bureaustoel eigenlijk moet voldoen. Soms is de vraag wat de beste ARBO bureaustoel is.....

De Zitspecialist wil onafhankelijk blijven als het gaat om het adviseren van merken bureaustoelen.
In het algemeen geldt dat een ARBO goedgekeuerde bureaustoel niet bestaat. De ARBO keuert immers geen stoelen.... De ARBO-wet stelt dat een werkgever een werknemer een passende bureaustoel ter beschikking moet stellen, niet meer en niet minder. Het Europeesche beeldschermwerkbesluit stelt dat wanneer iemand langer dan 2 uur per dag beeldschermwerk doet er armleggers op de bureaustoel moeten zitten.

Waar kan je nu op letten als je als organisatie een stoel koopt? In Europa is een norm gemaakt voor maatvoering onder de NEN-EN-1335. Voor de Nederlanders gedlt een aanvullende praktijkrichtlijn de NPR 1813. Weer je meer lezen over de normering, klik dan hier